Հայ Եկեղեցին և սրբապատկերը (Մաս 2-րդ) Ի սկզբզնե Հայ Եկեղեցին եղել է պատկերահարգ: Հայ եկեղեցական արվեստում սրբապատկերները հիմնավոր կիրառություն են ունեցել թե առանձին պատկերներով և թե որմնանկարչության, մանրանկարչության, քանդակագործության մեջ:
Մեր Եկեղեցու հայրերը ըստ անհրաժեշտության բազմիցս արտահայտել են իրենց դրական վերաբերմուքը սրբապատկերների հանդեպ: Այս առումով հատկապես կարևոր են Ս.Վրթանես Քերթողի (Է դար), Ս.Հովհաննես Օձնեցու(Ը դար), Ս. Հովհաննես Սարկավագի և Ս. Ներսես Շնորհալու (ԺԲ դար) հայտնած տեսակետները: Դրանք ընդհանուր առմամբ համահունչ են սրբապատկերը բնորոշող ընդհանուր քրիստոնեական ընկալումներին: Սակայն կան նաև որոշակի տարբերություններ.
Ա) Մեր եկեղեցում սրբապատկերն օգտագործվում է ավանդաբար, առանց դավանաբանական բանաձևման: Բ) Հիսուս Քրիստոսի, Խաչի, Աստվածամոր պատկերները երկրպագելի են, իսկ սրբերի պատկերները միայն պատվելի կամ մեծարելի: Գ) Մեր Եկեղեցում սրբապատկերը գործածելի է դառնում միայն հատուկ կարգով օրհնվելուց և օծվելուց հետո: <<Տեսանելին անտեսանելիի մեջ>>, հաճախ այսպես են բնորոշում սրբապատկեր հասկացողությունը: Եվ այս բնորոշումը ճշմարտապես, լիովին համապատասխանում է իրականությանը, քանզի <<Ես ընթանում էի առաջ, որպեսզի ճանաչեմ Աստծուն: Ուստի ես կտրվեցի նյութից և ողջ մարմնական աշխարհից: Ես հավաքվեցի ինքս իմ մեջ, որքան որ կարող էի, և բարձրացա լեռան գագաթը: Բայց երբ բացեցի աչքերս, միայն ետևից կարողացա տեսնել Աստծուն և այն պատված էր Վեմով, այսինքն` Բանի մարդեղությամբ, որ մարմնավորվեց մեր փրկության համար:
Ես չկարողացա հայել Ամենասուրբ Գերբնությունը` Ինքն Իրենով միայն ճանչվող, այսինքն ` Սուրբ Երրորդությամբ : Քանզի ես չէի կարող հայել այն ինչ գալիս է դեպի մեզ` <<ԱՐԱՐԱԾԻ ՄԵՋ ՏԵՍԱՆԵԼԻ ԱՍՏՎԱԾԱՅԻՆ ՀՐԱՇԱԿԵՐՊՈՒԹՅԱՆԸ>> (Ս. Գրիգոր Աստվածաբան) :
Առանց հեղինակի թույլտվության մասնակի, կամ ամբողջական կրկնօրինակումը արգելվում է: Նյութի և կայքի հեղինակային իրավունքները պատկանում են Հայկ Կիսեբլյանին: Կայքում արտահայտված կարծիքները կարող են չհամընկնել կայքի խմբագրության տեսակետի հետ: Գովազդների բովանդակության համար կայքը պատասխանատվություն չի կրում:
|