 Ի՞նչ է Հայկական հարցը, ո՞րտեղից է գալիս, ուր է հասել այժմ և ուր է գնում
Սկսելով որպես Օսմանյան կայսրության ենթակա Հայերի անհատական և հավաքական անվտանգության և արժանապատվության հարց, այն աստիճանաբար դարձավ Հայ պետականության և այդ պետականության ոտնահարված իրավունքների վերահաստատման հարց:
Այժմ` «Հայկական հարցը» միջազգային իրավունքով արդի Հայաստանի Հանրապետությանը հատկացված կամ վերապահված տարածքային, նյութական և բարոյական իրավունքների վերականգնումն է:
Հայաստանի Հանրապետությունը որպես քաղաքական ինքնուրույն և արժանապատիվ միավոր կամ կարող է գոյություն ունենալ միայն իր անօտարելի և անժամանցելի իրավունքերի հաստատումով կամ, ընդհանրապես, չի կարող գոյություն ունենալ որպես այդպիսին:
Պետք է քաջություն ունենալ` նայել դաժան ճշմարտությանը և հստակ գիտակցել, որ այլընտրանք չկա: Հենց այս տեսնակյունից էլ պետք է վերլուծել ներկա գործընթացները և դրանց կասեցված զույգ արձանագրությունները:
Լավ են ասել` նորը դա լավ մոռացված հինն է: Շատ մարդիկ իրենք իրենց մեջ ներքաշված` մտորելով փորցում են հասկանալ «բանը աշխարհի» այնինչ դրա մասին հայտնագործություններ, վերլուծություններ արվել են դեռ շատ վաղուց երկու հազար և ավելի տարիներ առաջ: Նույնպես էլ այս թղթերը պիտի փորձեն բարձրաձայնել (յանիմ) Հայանպաստ հարցեր` այսինքն, պիտի (յանիմ) «փորձի անել այն»` ինչը որ «Հայկական հարցի» ֆունկցիան էր (ոմանց կարծիքով` նրա մի մասի բռակ կլոնավորումը):
Արդյո՞ք նշյալ Հայ-Թուրքական արձանագրությունների ստորագրումը նպաստում է Հայոց պետականության կենսապահվման գործոնների ուժեղացմանը և ազգային/պետական հզորության աճին, թե կարող է, հակառակ ակնկալիքին, կործանարար արդյունք ունենալ: Հիշենք, որ և պայքարը հանուն Արցախի, և պայքարը հանուն Հայոց ցեղասպանության միջազգային ճանաչման, երբեք մեկուսի չեն եղել և Հայ հասարակության մեծագույն մասի կողմից դիտարկվել և դիտարկվում են, գիտակցաբար կամ անգիտակցաբար, որպես Հայկական հարցի լուծման բաղադրիչներ:
Հայկական հարցը լուծելու ձգտումը եղել է հայոց գոյության վերջին ավելի քան մեկ հարյուրամյակի մեծագույն նպատակը և անկախ երբեմն հնչող իրարամերժ տեսակետներից՝ այն շարունակում է մնալ հայոց համազգային միակ նպատակը:
Թուրքիայի նկատմամբ հայոց իրավունքներից հրաժարումը, որը նախանշված էր զույգ փաստաթղթերում, նշանակում է հրաժարում հայերին համախմբող միակ նպատակից, որը նշանակում է ՀՀ էական թուլացում և, ի վերջո, կործանում:
| 
